Świeże powietrze w domu to nie luksus, lecz podstawa zdrowego i komfortowego życia. Dowiedz się, dlaczego wentylacja budynku — zwłaszcza mechaniczna z rekuperacją — to dziś konieczność, a nie wybór, i jak wpływa na zdrowie, oszczędności oraz trwałość Twojego domu.
Czasami wchodząc do jakiegoś pomieszczenia w budynku czy domu, już przy wejściu czujemy, że brakuje tam świeżego powietrza, odczuwamy zaduch, nieprzyjemny zapach przegrzanego powietrza, wilgoć, a w skrajnych przypadkach pleśń, która także specyficznie pachnie. W takich sytuacjach niemal automatycznie i bardzo szybko diagnozujemy, że coś jest nie tak z wentylacją i jak najszybciej chcemy pozbyć się tego uczucia dyskomfortu oddychania nieświeżym powietrzem.
Dzieje się tak dlatego, że oddychanie jest naszą najbardziej podstawową i naturalną potrzebą, a w nasz atawistyczny instynkt samozachowawczy wpisana jest potrzeba oddychania świeżym i czystym powietrzem, przy jednoczesnym unikaniu “brzydkich” zapachów, które instynktownie identyfikujemy, jako te mogące stanowić zagrożenie dla zdrowia, a nawet życia.
Dlatego dobra wentylacja w naszych domach i budynkach, w których pracujemy, uczymy się czy spędzamy wolny czas, jest podstawą dla zapewnienia świeżego powietrza. Należy jednak pamiętać, że wentylacja w domu to nie tylko kwestia świeżego powietrza. To także kluczowy element wpływający na zdrowie, komfort życia i stan techniczny budynku.
Wentylacja budynku: komfort cieplny i odpowiednia wilgotność
Prawidłowa wentylacja budynku jest niezbędna do utrzymania optymalnej wilgotności powietrza na poziomie 40–60%, co ma bezpośredni wpływ na zdrowie domowników. Zbyt suche powietrze może prowadzić do podrażnienia śluzówek, wysuszenia skóry i zwiększonej podatności na infekcje dróg oddechowych, natomiast nadmierna wilgotność sprzyja rozwojowi pleśni, która negatywnie wpływa na jakość powietrza i stan techniczny budynku.
Co zatem zrobić, aby utrzymać właściwe parametry wilgotności, odpowiednią cyrkulację powietrza, przy minimalnych stratach ciepła i zachować komfort cieplny w domu? Czy tradycyjna wentylacja grawitacyjna dobrze radzi sobie z tymi wyzwaniami?
Tylko częściowo i tylko w starszych budynkach bez dobrej termoizolacji z nieszczelną stolarką okienną i drzwiową, co zapewnia dopływ świeżego powietrza przez mikro szczeliny. Jednak to dostarczone powietrze po pierwsze będzie zanieczyszczone, a pod drugie bardzo często zimne albo za ciepłe. Niestety wentylacja grawitacyjna zimą nie jest w stanie pogodzić dostarczania świeżego powietrza nie powodując wychładzania domu, a z kolei latem nadmiernie nie ogrzewając budynku.
Naturalna wentylacja budynku jest po prostu całkowicie zależna od pogody i działa wtedy, kiedy na zewnątrz temperatura jest niższa niż wewnątrz, bo wówczas powstaje odpowiedni ciąg kominowy. Dla skuteczności jej działania dobry jest też lekki wiaterek, ale silne podmuchy, szczególnie w niekorzystnym kierunku, mogą wręcz odwracać ciąg w kanałach wentylacyjnych. Wentylacja grawitacyjna najlepiej działa w okresach przejściowych (wiosna, jesień), ale biorąc pod uwagę duże różnice temperatur w naszym umiarkowanym klimacie, przez większą część roku nie jesteśmy w stanie zapewnić dobrej wentylacji w domu korzystając z wentylacji grawitacyjnej.
Rekuperacja – serce nowoczesnej wentylacji
Dlatego we współczesnych, nowo budowanych domach jak dotąd jedynym skutecznym sposobem wentylacji jest wentylacja mechaniczna z odzyskiem ciepła. Nowoczesne budownictwo charakteryzuje się wysoką termoizolacyjnością przegród zewnętrznych, wysoką szczelnością stolarki okiennej i drzwiowej, dobrą izolacją dachu, co sprawia, że nowe domy owszem nie dopuszczają zimna, ale są jak zamknięte słoiki, do których bez odpowiedniej wentylacji, czyli rekuperacji nie dotrze świeże powietrze.
Wentylacja budynku ma ogromny wpływ na bilans energetyczny, szczególnie w nowoczesnym, dobrze zaizolowanym budownictwie. Straty ciepła wynikające z wentylacji grawitacyjnej mogą sięgać nawet 60%, podczas gdy w starszych, mniej szczelnych budynkach wynoszą około 35%. Dla porównania, w budynkach energooszczędnych wyposażonych w rekuperację, czyli wentylację mechaniczną z odzyskiem ciepła, straty te spadają do poziomu 15–20%. To pokazuje, że odpowiednio zaprojektowana wentylacja budynku z rekuperacją pozwala nawet trzykrotnie ograniczyć straty ciepła w porównaniu do systemów grawitacyjnych.
Wybór rekuperacji jako skutecznego systemu wentylacji domu jest więc oczywisty i wskazany w nowoczesnym budownictwie. Podstawą jest nie tylko dobór rekuperatora, ale przede wszystkim dobrze zaprojektowana wentylacja, która zapewni odpowiednią wymianę powietrza, ograniczy straty ciepła i pomoże utrzymać komfortową temperaturę i wilgotność, co pozytywnie wpływa na zdrowie i ogólne samopoczucie domowników.
Dobra wentylacja budynku to lepsze samopoczucie i zdrowie
Dobra wentylacja usuwa z powietrza dwutlenek węgla, wilgoć, pyły, kurz, roztocza, zarodniki pleśni, dym papierosowy i inne zanieczyszczenia, co znacząco poprawia jakość powietrza w domu. Pozbycie się tych niechcianych zanieczyszczeń jest możliwe tylko z rekuperacją.
Natomiast w źle wentylowanych pomieszczeniach dochodzi do kondensacji pary wodnej na ścianach czy podłogach, przez co szybciej rozwijają się grzyby i pleśnie, które mogą powodować przewlekłe choroby jak alergie, choroby układu oddechowego jak np. astma, której bardzo częstą przyczyną są nieleczone alergie. Ponadto obniżona koncentracja, senność, bóle głowy czy przewlekłe zmęczenie (tzw. Syndrom Chorego Budynku) mogą być spowodowane zarodnikami grzybów występujących w naszych domach.
Aby zapobiec negatywnym skutkom dla zdrowia i samopoczucia, niezbędna jest skuteczna wentylacja budynku, która zapewnia odpowiednią cyrkulację powietrza, obniża poziom CO₂ w sypialni i poprawia jakość snu oraz koncentrację.
Oszczędność energii i pieniędzy z wentylacją mechaniczną
Nowoczesne systemy wentylacji mechanicznej z rekuperacją takie jak dostępne w aeroVent pozwalają odzyskać nawet do 85–95% ciepła z powietrza usuwanego z domu, co znacząco obniża koszty ogrzewania.
Rekuperatory z wymiennikami entalpicznymi dodatkowo poza odzyskiem ciepła, odzyskują wilgoć, co zapobiega przesuszaniu powietrza zimą i zaduchowi latem.
Praktyczne rozwiązania zwiększające komfort przy wentylacji grawitacyjnej
W budynkach już istniejących, w nowszym budownictwie ze szczelnymi oknami z wentylacją grawitacyjną mogą okazać się skuteczne nawiewniki okienne lub ścienne. To prosty sposób na poprawę wentylacji w szczelnych, nowoczesnych domach – dostarczają świeże powietrze nawet przy zamkniętych oknach. Nawiewniki mają zwykle możliwość zamknięcia i otwarcia, ale niestety otwieranie ich zimą powoduje znaczne wychłodzenie pomieszczeń, a zamknięcie może niestety doprowadzić do powstawania pleśni.
W łazienkach, kuchniach i pomieszczeniach bez okien konieczny jest osobny kanał wywiewny np. z wentylatorem elektrycznym by skutecznie usuwać wilgoć i zapachy.
Naturalna wentylacja budynku (np. przez okna dachowe, przewiewy krzyżowe) wykorzystuje siły natury do wymiany powietrza i jest szczególnie skuteczna przy odpowiednim rozmieszczeniu okien i orientacji budynku względem wiatru.
Wpływ wentylacji na trwałość budynku
Stała wymiana powietrza zapobiega kondensacji pary wodnej na ścianach i oknach, co chroni dom przed zawilgoceniem, rozwojem pleśni i uszkodzeniami konstrukcji — możemy to osiągnąć dzięki rekuperacji. Wentylacja grawitacyjna nie tylko w nowych budynkach czy tych po termomodernizacji, ale także w starych budynkach nie zapewni na tyle dobrej wymiany powietrza, żeby uniknąć zawilgocenia czy pleśni.
Walka z zagrzybionymi ścianami w domu nie jest łatwa, a brak ingerencji i remontów może doprowadzić do naruszenia konstrukcji budynku. Wilgoć powoduje butwienie drewna, korozję elementów stalowych i wpływa na trwałość budynku. Rekuperacja jeśli nie eliminuje całkowicie, to na pewno w ogromny stopniu minimalizuje ryzyko zawilgocnia budynku i ogranicza konieczność przeprowadzania remontów. Koszty eksploatacji domu są więc niższe przy zastosowaniu systemu centralnej rekuperacji versus tradycyjnej wentylacji grawitacyjnej.
Wśród alergików i rodzin z dziećmi wygrywa rekuperacja
Skuteczna wentylacja mechaniczna jest wyposażona w filtry nawiewne i wywiewne, które usuwają alergenne pyłki roślin, pył zawieszony i inne zanieczyszczenia, co jest szczególnie ważne dla osób z alergiami i tych wrażliwych na jakość powietrza. Rekuperatory w aeroVent są fabrycznie wyposażone i przystosowane do montażu na nawiewie filtrów wyższej klasy F7. Są to filtry dokładne, które skutecznie wychwytują drobne cząstki o wielkości od około 0,3 do 1 mikrometra, przez co pozwalają utrzymać wysoką jakości powietrza wewnętrznego nawet w silnie zanieczyszczonych środowiskach. Zatrzymują 92-99% cząstek PM10 (np. kurz, pyłki, zarodniki pleśni), 65-80% cząstek PM2.5 (np. spaliny) i do 60% cząstek PM1 (np. smog).
Konserwacja podstawą skutecznego działania systemu rekuperacji
Należy zaznaczyć, że rekuperator, jak każde urządzenie elektryczne, wymaga regularnych przeglądów (raz na 2-3 lata) i czyszczenia systemu wentylacji (czyszczenie przewodów instalacji raz na 8-10 lat) dla jego skuteczności i długowieczności. Wymiana filtrów w rekuperatorze co 3-6 miesięcy to także przepis na wydajne działanie systemu wentylacji.
- Skuteczna wentylacja budynku także latem? Rekuperacja bez tajemnic
- Jak rekuperacja obniża koszty utrzymania domu?
- Jak poprawić wentylację budynku? Praktyczne rozwiązania dla każdego domu
- Rekuperacja i odkurzacz centralny. Czy warto połączyć oba systemy?
Dlaczego wentylacja budynku ma znaczenie?
Oba typy wentylacji ta naturalna — grawitacyjna czy mechaniczna — wymuszona znacznie się różnią. Ta pierwsza działa dużo mniej skutecznie i podlega wybrykom natury. Nowoczesne technologie budowlane powoli wypierają jej zastosowanie, gdyż nie spełnia swojej funkcji w szczelnym budownictwie.
Wentylacja mechaniczna jest wskazana do nowych budynków, a w budownictwie energooszczędnym czy pasywnym jest koniecznością. Rekuperacja to nie tylko świeże powietrze, ale ma realny wpływ na zdrowie, komfort, oszczędności i trwałość domu. Wybierając i dbając o system wentylacji mechanicznej, inwestujesz w lepszą jakość życia całej rodziny.
